English
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và tài nguyên ngày càng cạn kiệt, xây dựng bền vững không còn là lựa chọn mà đã trở thành xu thế tất yếu. Tại Việt Nam và nhiều nước đang phát triển, các dự án nhà ở xanh đang được khuyến khích phát triển mạnh mẽ. Trong xu hướng này, việc tái sử dụng ván ép phủ phim – một loại vật liệu phổ biến trong thi công cốp pha – đang trở thành giải pháp vừa kinh tế vừa thân thiện với môi trường. Nhưng vì sao ván phủ phim lại phù hợp với các tiêu chí công trình xanh? Và việc tái sử dụng cần lưu ý điều gì để vẫn đảm bảo chất lượng? Bài viết sau sẽ phân tích rõ các khía cạnh này.
Tái sử dụng vật liệu – cốt lõi của công trình xanh
Giảm thiểu chất thải xây dựng từ đầu nguồn
Theo các nghiên cứu quốc tế, ngành xây dựng chiếm gần 40% lượng phát thải CO₂ toàn cầu và là nguyên nhân chính tạo ra rác thải rắn. Việc tái sử dụng vật liệu như ván ép phủ phim giúp giảm áp lực lên bãi rác và hạn chế khai thác gỗ nguyên sinh, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững.
Tiết kiệm tài nguyên và chi phí
Trong các dự án nhà ở xanh, ngân sách đầu tư được cân đối giữa hiệu quả thi công và chi phí vòng đời. Việc tái sử dụng ván phủ phim cho phép tối ưu chi phí đầu vào mà vẫn giữ chất lượng cốp pha, đặc biệt khi thi công các hạng mục lặp lại như sàn, cột, dầm.
Vì sao ván ép phủ phim phù hợp với nhà ở xanh?
Tính linh hoạt và khả năng tái sử dụng cao
Ván ép phủ phim có thể tái sử dụng từ 6 đến 10 lần nếu được bảo quản đúng cách. Với công trình nhà ở xanh – vốn đề cao khả năng sử dụng vật liệu nhiều vòng – đây là một lợi thế rõ rệt so với các loại cốp pha dùng một lần hoặc có kết cấu cứng nhắc như thép, nhôm.
Hạn chế tiêu thụ năng lượng sản xuất mới
Mỗi lần sản xuất một tấm cốp pha mới (dù là nhôm, thép hay gỗ nguyên khối) đều tiêu tốn một lượng lớn năng lượng và nước. Khi ván phủ phim được tái sử dụng, dấu chân carbon (carbon footprint) của công trình giảm đáng kể – một yếu tố thường được tính điểm trong các hệ tiêu chuẩn LEED hoặc LOTUS.
Tương thích với thiết kế thân thiện môi trường
Ván phủ phim dễ cắt ghép theo nhiều hình dạng, phù hợp với thiết kế nhà ở xanh – nơi kiến trúc linh hoạt và sáng tạo được khuyến khích. Ngoài ra, một số dòng ván cao cấp còn sử dụng keo sinh học hoặc film chống thấm không độc hại, góp phần giảm phát thải VOC trong thi công.
Những lưu ý khi tái sử dụng ván ép phủ phim trong công trình xanh
Kiểm tra độ bền và khả năng chịu lực
Tái sử dụng không có nghĩa là dùng lại vô điều kiện. Ván cần được kiểm tra kỹ về độ phẳng, tách lớp, lớp phim bị bong hoặc biến dạng. Việc sử dụng ván hư hỏng không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng bê tông mà còn làm mất điểm trong đánh giá “vòng đời vật liệu” của công trình xanh.
Bảo quản đúng cách sau mỗi lần tháo dỡ
Sau mỗi chu kỳ thi công, ván cần được vệ sinh sạch sẽ, sấy khô tự nhiên hoặc có mái che bảo vệ, tránh mưa nắng trực tiếp gây mục hoặc cong vênh. Với quy trình bảo quản bài bản, ván có thể được tái sử dụng tối đa số lần mà vẫn giữ hiệu quả kinh tế.
Lập kế hoạch sử dụng ván phủ phim theo vòng đời
Nhà thầu thi công các dự án nhà ở xanh thường lập kế hoạch sử dụng cốp pha theo lô, đánh dấu từng lần sử dụng và theo dõi độ mòn của vật liệu. Việc này không chỉ giúp quản lý chi phí hiệu quả, mà còn hỗ trợ lập báo cáo minh bạch về tỷ lệ tái sử dụng – điều kiện cần trong chứng nhận công trình xanh.
Thực tiễn áp dụng tại Việt Nam và quốc tế
Nhiều dự án nhà ở tại TP.HCM, Đà Nẵng đã triển khai
Một số dự án nhà phố và biệt thự sinh thái tại TP.HCM, Cần Thơ, Đà Nẵng đã chuyển từ cốp pha gỗ tự nhiên sang ván phủ phim tái sử dụng, vừa giảm chi phí, vừa tăng độ đồng đều của bề mặt bê tông. Các chủ đầu tư đánh giá cao khả năng thi công nhanh, gọn và ít gây bụi bẩn từ ván phủ phim.
Quốc tế hướng tới vật liệu có thể tái tạo & phân hủy
Tại châu Âu và Nhật Bản, các nhà máy sản xuất ván phủ phim đang nghiên cứu vật liệu phủ có thể phân hủy sinh học hoặc tái chế hoàn toàn. Điều này cho thấy xu hướng tái sử dụng không chỉ dừng ở thực hành thi công mà còn mở rộng đến chuỗi cung ứng vật liệu xanh.
Tái sử dụng ván ép phủ phim không chỉ mang lại hiệu quả về chi phí mà còn góp phần quan trọng trong việc giảm tác động môi trường của ngành xây dựng. Trong bối cảnh các dự án nhà ở xanh ngày càng phổ biến, xu hướng này sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đặc biệt khi các tiêu chuẩn xanh như LEED, LOTUS được áp dụng rộng rãi. Việc kết hợp đúng kỹ thuật thi công và quản lý vòng đời vật liệu sẽ là chìa khóa để ván ép phủ phim trở thành lựa chọn bền vững cho tương lai ngành xây dựng.